04.03.1193—04.03.2019 — Selahedīnź Eyūbī, Selahedīnź Kurdī ū Simko; di 4 ź adara 1193 an de li Žamź wefat kir. Selahedīnź Eyūbī, Selahedīnź Kurdī ū Simko; wekź her Tekožerź Kurd Nemire ū Dilź Netewa Kurda dijī...
Partīya Demokrat a Kurdistan — Xoybun
P D K — XOYBUN
04.03.1193 — 04.03.2019
Ez, li ser navź Malpera ; www.pdk-xoybun.com ź, www.xoybun.com ź ū li ser navź Partīya Demokrat a Kurdistan — Xoybun ( P D K — XOYBUN ) ź, Siltan Selahedīnź Eyūbī, (Selahedīn, Silhedīn, Selahedīnź Kurdī ū Simko) bi Dilekī germ, bibīr tīnim. Siltan Selahedīnź Eyūbī, wekź her Tekožer ū Žehīdźn Kurdistanź, nemire ū Dilź meda dijī. Žehīdźn Kurdistanź, yźn berīya vź demź ū yźn hetanź īro, bi bīr tīnim ū tevkujīnźn, li hemberź Kurda, li Kurdistanź ū yźn li dervayź Kurdistanź buye, hemuyan, Žermezar dikim...
Kurdistanīyźn Hźja : Siltan Selahedīnź Eyūbī, (wek Selahedīn, Silhedīn, Selahedīnź Kurdī ū Simko jī tź naskirin; li Rojavayź jź re Saladin dibźjin) (z. 10.02.1138 – m. 4'ź adarź, 1193) serležkerekī kurd bū, ku di destpźkź de li dijī fatimiyan ū pižt re li dijī Dagirkerī ya Bīzansan derketī bū... Siltan Selahedīnź Eyūbī, bixwe Hukumdar ū Fīlozofek mezin bu, ew, Bź Ol bu, di destpźkź da, armanca wī, tenź, pźžī lź girtina Dagirkerīo ya Bīzansa bu, wī loma Konfederasyona Artźžīya Īslamź, ama de kir ū pažź jī, hizra wī, di nav kurbuna Ola Īslamź da xeniqī ū armancźn wī fetisī...
Pižtī ku Selahedīnź Eyūbī di 4'ź adara 1193'an de li Žamź wefat kir, Īmperatoriya Eyūbī, ya kurdan ku Selahedīn di sala 1175'an de damezrandibū, di navbera zarokźn Selahedīn de parve bū ū hźza xweya demź Selahedīn de winda kir.
Siltan Selahedīnź Eyūbī, (wek Selahedīn, Silhedīn, Selahedīnź Kurdī ū Simko jī tź naskirin; li Rojavayź jź re Saladin dibźjin) (z. 10.02.1138 – m. 4'ź adarź, 1193) serležkerekī kurd bū, ku di destpźkź de li dijī fatimiyan ū pižt re li dijī Dagirkerī ya Bīzansan derketī bū... Siltan Selahedīnź Eyūbī, bixwe Hukumdar ū Fīlozofek mezin bu, ew, Bź Ol bu, di destpźkź da, armanca wī, tenź, pźžī lź girtina Dagirkerīo ya Bīzansa bu, wī loma Konfederasyona Artźžīya Īslamź, ama de kir ū pažź jī, hizra wī, di nav kurbuna Ola Īslamź da xeniqī ū armancźn wī fetisī...
Pižtī ku Selahedīnź Eyūbī di 4'ź adara 1193'an de li Žamź wefat kir, Īmperatoriya Eyūbī, ya kurdan ku Selahedīn di sala 1175'an de damezrandibū, di navbera zarokźn Selahedīn de parve bū ū hźza xweya demź Selahedīn de winda kir.
Siltan Selahedīn, di sala 1138'an de li Tikrītź hatiye dinź[ēavkanī pźwīst e]. Navź wī yź zayīnź Yūsiv an Ūsiv bū ū gorī gotinan navź Selahedīn pź re ji hźla Nūredīnź Zengī hatibū dane wī. Navź bavź wī Necmedīn Eyūbź kurź Žadiyź kurź Merwan būye. Malbata wī bi eslź xwe ji ežīreta Rewadī būye ū Rewadī jī digihījtine Hezbaniyan ye.[4]. Kalź Selahedīn, Žadī, di dorź salźn 1130an de ji Dvīnź, ji pź xanedaniya Žedadīyan hilwežiya re, siftź ēūbū Bexdayź, pź re jī hatibū Tikrītź. Li Tikrītź Bīhrūz, emīrź wź herźmź, Žadī dike emīrź Tikrītź. Pź bavź Necmedīn wefat dike re ew derbaza žūna wī dibe. Lź wextź ku Žźrko, apź Selahedīn, li wir bi xristiyanekī ve li hev dixin ū Žźrko wī dikuje re malbata Žadiyan tź sirgūn kirin. Gorī rivayetan Ūsiv, ango Selahedīn jī di vź ževź de tź dinź [5]. Wź ēaxź Necmedīn ū Žźrko diherine cem Īmadedīnź Zengī. Di 1132'an de wextź ku Zengī, bavź Nūredīnź Zengī, nźzī Tikrītź bi el-Musteržid re cengekź dike ū Zengī dikeve zorź bavź Selahedīn, Necmedīnź Eyūbī, Zengī ji wa halź zor de difilitīne ū pź wź ve Zengī deyndarź Necmedīn dimź. Wextź ku Eyūbī tźne cem Zengī, Zengī jī wan li cem xwe erkdar dike ū wextź ku di sala 1140'ī de Belbekź zeft dike Eyūb dike emīrź Belbekź. Bavī Ūsiv heta sala 1146'an Zengī wefat dike ū lawī xwe Nūredīn derbaza žūna wī dibe, li Balbźkź dewama emirītiyź dike ū wextź ku di wź salź de Muīnedīn Nūr, emīrź Žamź, Balbźkź dorpźē dike Necmedīn bźēare bajźr teslīma wī dike ū Necmedīn ji xizmetź Nūredīn derdikeve ū malbatź xwe radike ū dihere Žamź. Wextź Sefera Xaēiyayź duyem de di parastinź dorpeēź bajarź Žamź de bavź Selahedīn, Necmedīn jī pardar dibe.
Derheqź biēūktiya Ūsiv de zźde tižt nźye zanīn. Salźn xweyźn siftź li Belbźkź derbaz dibin, li wir det bi perwerdeyiya xwe dike, lź pź ku bavī xwe dev ji emīrītiyź berdide ū bi malbata xwe ve koēa Žamź dike Ūsiv li wir dewama perwerdiya xwe dike.
Wextź ku di sala 1154'an de Nūredīn bi serkeftī, hema bźketina tu cengan, Žamź destxwe dixe. Di vź serfiraziyź de faydeyź Žźrko ū Nūredīn jī pir lź dibe ū Nūredīn bavī Ūsiv dike waliyź xweyź Žamź. Žźrko jī di wź wextź de qumandarź Nūredīnź herī girīng bū.
Selahedīn di derheqa ležkeriyź de li cem apź xwe mezin bū. Wextź ku di sala 1163'an Žźrko dihere Misirź Selahedīn jī bi wī re dihere wź derź. Žźrko ū Selahedīn bi daxwaza Žawerī ku, bi Zirxam re bo textź Fatimīyanź Misirź lihevnehatibūn ū Žawźr ji dest dirive ū bo canī xwe bifilitīne tź Žamź. Li wir Žawźr bo ku textź žūnda dest xwe bixwe ji Nūredīn alīkariyź dixwaze ū bo vź alīkariyź jī sozź dayīnekź ji sźya yekź (1/3) hatiniyź dewletź Misirź dide. Ew ger ku hikumdariyź dest xwe xwe girźdayī yź bi Žam ū Helabź ve jī soz dide[6]. Li ser van sozan ve Nūredīn žandina ordiyekź ser Misirź qebūl dike ū Žźrko dižīne Misirź. Žźrko ū Ūsiv bi Žawer ve diherine Misirź ū di 1'ź gulana 1164'an de Qahīreyź dorpźē dikin. Dīrxam nikare serī xwe li hembera wź dorpeēź hilde ū li bajźr direve wextź ku direve di receba 559'ź koēī, gulana 1164'an de tź kužtin ū Žawźr bi vź alikariyź ser dikeve ū Xelīfe el-Adīl wī žunda vedibuhize textź Misirź. Lź pź ku ew Dirxam bin dixe žūn de ve, vź gavź jī li hembera Žerko ū Selahedīn bi emīre xaēperestanź Qudisź bi Amalric re hevgirtin ēźdike. Lź Žźrko pź vź xapandinź re sor dibe ū li Misirź der nakeve ū Amalric ū Žawer, Žźrko ū Selahedīn li Bilbīsź dorpźē dikin. Di wź wextź de Nūredīn jī li Sūriyź źriža bajarźn xaēparestźn li Sūriyź dike ū Enteqyayź heman heman bi dest xwe dixe. Amalric bźēare bi Žźrko ve peymanekź dike ū herdu tev di eyni wextź de ji Misirź derdikevin ū Žźrko ū Selahedīn di 24'ź zīlhecceya 559'ź koēī/12'ź kewēźra 1164'an vedigerine Žamź[7].
Lź Žźrko wa xapandinź Žawer jibīr nake ū di sala 1167’an de bi Selahedīn ve žunda derdikeve sefereka ser Misirź. Lź bo ku Žawźr jī dizanī ku Žźrko wź xapandinź jibīr nake ū tirsa wź timź di pižta wī de bū ew bi destedarź xweyź berź bi Amorī ve źttźfaqź dike. Wextź ku Selahedīn ū Žźrko derdikevine ser sefera Misirź ew jī ji Qudisź de derdikeve ū li ber ordiyź Žamź tź Qehīre ū li wir bi Žawer ve li bendiya wź ordiyź dimź. Lź Selahedīn ū Žźrko bo ku wan žaž bikin narine ser Qahīreyź ū ku di rebīelevvela sala 562'ź koēī/sermaweza 1166'an de dikevine Misirź žunde žūna ku here wir, dihere rojavaya Qehīre yź ū dixwaze ku Žawer ū Amorī werine ser wī ew li wir cengź bike. Herwiha ewna ji Qehīreyź der dikevin ū wek ku Žźrko xwestī ewna tźne ser Žźrko ū ewna di 18'ź adara 1167'an[6] de li nźzī gundź el-Babeyn bi cengź dikevin. Žźrko li wir wan bin dixe ū hema berva bakur dihere ū bajarī Īskenderiyeyź dest xwe dixe. Lź Amorī ū Žawer jī žunda serxwe didin ū Žerko li Īskenderiyeyź dorpźē dikin. Lź Žźrko nasekine parastinź kelayź wir dide dest birazī xwe, Selahedīn ū berve bažūr ji bajźr di tariyź ževź de derdikeve. Wextź ku źdī li bajarź Īskenderiyeyź Selahedīn dikeve zorź Žźrko li jorźn Nīlź raperinan pźk tīne ū Žawer dixe zorź. Di wź wextź de Amorī dixwaze ku dorpźēź ra ke ū dorpźē tź rakirin žunda jī Selahedīn ū Žźrko žunda vedigerine Žamź.
Pižtī nźzī saleke vegera Selahedīn ū Žźrkoya Žamź re, ordiya Amorī, ya Qudsź dīsa dikeve Misrź ū li bajarźn misilmana zilm ū talanźn mezin pźk tīne. Ew vź gavź ne bi daxwaza Žawźr re, tenź bo ku Misir ū Qehīre yź dest xwe xe ū misilmanan bikuje [6] dikeve Misirź. Herweha wextź ku ew bajarī Bīlbźsź dest xwe dixe dimatiyźn bajźr bitunī qirr dike ū dikuje. Ne tenź misilmanan, dimatiyźn bajarźn xiristiyanź Kiptī jī dikujin. Wextź ku ew tź ser Qahīre Žawer emrź žewitandinź bajarź Qahīreyź berź dide ū xelkź bara bajarź ku nūyī ku El Ezher tź de dike. Ew žewatź bajźr 54 rojan dajo[6]. Her ēiqas Žawer bo peymaneke pźk bīne bi Amorī ve beraftinan dike jī, Xelīfe Adid el-Fatimī ji Nūreddīn re bo pižtgiriyź xeberź dižīne. Bo ku Nūredīn bersivź qaziyź xwe pź de jī ēend perēem por jī dike nav nameyź xwe ū wek >>Van perēemź kulfetźn min in ū bo ku tu wan ji zilmź neyaran bifilitīnī li bendiya te ne [6] << dinivīse. Nūredīn Selahedīn dižīne Ximsź ku bo seferź xeberź bi Žźrko de, lź ew hīn li derź Žamź rasta Žźrko tź ū hema di cih de vedigerine Žamź ū bo seferź haziriyź dikin. Žźrko ēiqas ji Selahedīn dixwaze ku ew jī bi wī re were jī Selahedīn pir dil nake ku pź re here. Lź Žźrko daxwazź xwe bi Nūredīn re dibźje žunda Selahedīn bźēare dīsa bi Žźrko re dikeve rźyźn Misirź. Di wź demź de Amorī jī dibīne ku xelkī Qehīre žūnź ku bajźr bi wī din Selahedīn ku bižewitīnin ū talan bikin, Misirź terk dike ū vedigere Filistīnź. Žźrko dikeve bi Selahedīn ve dikeve Misirź ū žež rojan pź derketinź Žamź re digihź Qahīreyź ū bi což ū kefxwežiyź li bajźr tźn pergīnī kirin. Ēiqas Žawer jī wan pergīnī dike jī di 19'ź rźbendana 1169'an de Selahedīn bi destūrź Xelīfe el-Adil re wī bi destźn xwe dikuje [6] . Di hevžźwe rojź de Xelīfe Žźrko dike wezīrź xwe. Lź hīn ēend meha būn ku ew būbū wezīr, di roja yekžemź ya duduyź mehayź cemaziyelaxīrź( 25'ź adara) 564'ź koēī de [8] (di 1169'ź miladī de) ew pź ziyafetekź re ji xwe dere ū wefat dike. Pź wefata Žźrko re el-Adīl Ūsiv, ango Selahedīn di 32 salī de dike wezīrź xwe ū navź wī bi tūnī dibe Melik en-Nasir Ebu'l-Muzefer Selah ed-Dunye we ed-Dīn. Selahadīn derbaza wezīritiyź dibe žunda bo ku bavź xwe were ba wī ji Žamź re xeberź dižīne ū bavź xwe jī di 24'ź mehź recebź 565'ź de (1170'ź) de [8] digiźhź Misirź ū tź ba Selahadīn.
Wextź ku di sala 1171'ź de xelīfeyźn Fatimī, yź žiayan wefat dike žūn da Selahedīn, xutbeyź źdī bi navź xelīfeyī ebasī el-Mustadī xwendī dide ū dawiyź xelīfetiyź žiayan dide. Di sala 1173'a de bavī Selahedīn di hespź de gźrd dibe ū wefat dike. Di dawiya imrź Nūredīn de Selahedīn źdī bi wī ve li hev nźn jī tu caran nźne hemebera hev. Wextź ku di 1174'an de Nūredīn wefat dike žunda Selahedīn Dewleta Eyūbī saz dike ū li Misirź hikumdariyź sunitiyź pźk tīne, lź ew ēiqas ku dere Žam, Hama, Ximsź dest xwe dixe jī xwe girźdayiyź pažewarź Nūredīn, hikumdar Melik el-Salih Ismaīl bin Nūredīn dihesibīne. Melik el-Salih Ismaīl bin Nūredīn vedikiže Helabź, Selahedīn li wir dorpźē dike jī pažź re dorpźēź radike. Melik el-Salih Ismaīl bin Nuredīn ji hežhažiyan alīkariyź dixwaze ū emīrī Xažxažiyanī bi leqaba Žźx el-Cebel Režīdedīn Sīnan li hembera Selahedīn di sūīqestekź dimežīne. Di destpźka 1175'a de sūīqestek li hembera Selahedīn tź kirin, sīqestvan heta ber ēadirź Selahedīn tź jī Selahedīn ji wź sūīqestź difilite. Di 22'ź gulanź 1176'a de wextź ku ew dihere ser Helabź seferź sūīqesteka din li wī tź kirin, sūīqestvan dikeve ēadirź Selahedīn ū bi xenēerź xwe li serź dixwe jī, bo ku zirxź li seri būye ew ji vź sūīqestź jī filitiyaye[6].
Ji pź van būyeran re Selahedīn bo ku Xažxažiyan li ortź rake di gelawźjź 1176'a de qerargahź wan Kelayź Masyafź dorpźē dike. Lź bo ku Režīdeddīn bi kužtinź malbatź wī Selahedīn tehdīt dike, Selahedīn dorpźēź radike[9]. Gorī riwayetź Xežxažiyan jī Režīdedīn Sīnan di žavź tarī de heta ēadirź Selahedīn tź ū bi xetekź nīžekź ber dide ū žunda vedigere, Selahedīn xetź dibīne ū li ser xetź "Tu yī di destźn me de yī" dixūne ū li ser vź ve dorpźēź ra dike[6].
Wextź ku Selahedīn serweriyź xwe li ser Sūriyź didīne bi Xaēperestan re jī carbicar tź hembera hev. Ew bi gelemperī wan bi bin dixe jī di 25'ź kewēerź sala 1177'a de ji hźla Keyatiya Qudisź ū Žovalyeyźn Peresgehź, yźn ku di fermanderiyź Baldwin IV ū Raynald of Chatillon de būn, tź bin xistin.
Selahedīn li vź binketinź žunda bo źrīžeka dinź ser wan re xwe amade dike ū di sala 1178'a de Xaēperestan di Žerź Jacob's Ford de bin dixe. Lź źrīžźn Xaēperestanź ser misilmanan xelas nabin ū Raynald of Chatillon źrīža kerwanźn misilmanan dike. Selahedīn jī li hemberī vź di 1182'a de Bźrūtź dorpźē dike. Raynald jī diceribīne ku źrīža bajarźn misilmananź pīroz Mekke ū Medīneyź bike. Selahedīn dīsa li hemberī vź bajar ū kelaya Kerakź ku Raynald tź de di 1183 ū 1184'a de dorpźē dike. Raynald jī vź gavź kerwaneka ku dere Hecź talan dike.
Selahadīn di 18 pūžberź 1183'a de pź sal nīveka ku es-Salih dimire re bi torenź dikeve bajarź Helabź ū Suriyź bi temamī dixe nav destźn xwe.Pź vź re Selahedīn žunda vedigere Misrź ū ji bo īmara welatź xwe dixebite. Lź tu car Filistīn ji bīra wī dernakeve ū dilź wī de tim dest xwe xistina bajarź Qūdisź miqades ū pīroz hebū. Carekī din berź xwe dide Filistīnź ū Berūdź digre. Cara yekemīn deverźn ser Mūsilź, Sīncar ū Diyarbekrź bi welatź xwe va girźdide. Digihīje Enteb ū Halebź. Sala 1185’an da cara duduya źrižī Musulź dike. Piraniya Mezopotamyayź ū Kurdistanź dike bin hukumdariya xwe. Nav hukumdarź misilman da dibe xwedī ciyź herī bilind. Lź dilź wī da daxwazek wiyź girīng dimīne, ew jī girtina hemū axa Filistīnź ye.
Siltan Selahedīn li Filistīnź :
Brīnsź Arnatź (Reynaud de Chatillon) Nūredīn di sala 1175'an de ji girtixaneya Helabź de serbest berda bū žunda vedigere Filistīnź ū hin bajarźn wir dest xwe dixe ū dibe Hukumdarź el-Kerk e. Her ēiqas navbera misilman ū xaēperestan de peymanek ēźbūbū jī ew vź peymanź pź dike ū źriža ser kerwanź misilmanan dike. Ew yźn di kerwanź de ēźkdar dikuje ū yźn din jī wek dīl dibe bajarź Kerekź. Selahedīn ēiqas qasidan dižīne wī re ū dibźje ku wan girtiyan serbest berde jī ew qebūl nake ū Selahedīn jī źdī bo ku wī ji holź rake dest bi seferberiyź seferź dike.
Salek žunda, sala 1187'an de li Hutīnź ordiya frenk ji hev bela dike ū qralź Qudus ū prensź el-Kerk źsīr digre. Alaya xwe xźncī Qudus ū Surź li hemū Filistīnź dardixe. Meha recebź sala 1187 Qudusź jī bi hukumdariya xwe girź dide ū digihījź miradź xwe.
Di bin hukumdariya wī da cihuyźn ku di Filistīnź de dijiyan, bź tade ū bź eziyet jiyana xwe didomīnin. Ji bo wź yekź hemū dirokvanźn frenkan jī, derheqź Siltan Selahadīn da gelek tižtźn baž dinivīsīnin[ēavkanī pźwīst e].
Ser girtina Qudusź Imperatorź Alman, qralź īngilīz ū yź Fransayź bi kīn ū nefretek mezin ordiyek mezin amade dikin ū berź wī didin Filistīnź. Ordiya wan wexta ku źrižī Filistīnź dike, ne Xelīfe ne jī sultanek misilman ji bo alīkariya Siltan Selahadīn tu tižtek nakin.
Ordiya frenk, serī de tź Akkayź ū wir ižgal dike. Ordiya siltan jī, alīkī de dijī wan berwe dide, aliyź din jī hźdī hźdī žunda dikiže. Dawiya žer da Akka dikeve destź frenkan. Frenkan li wir bi tade ū zilma xwe gelek mirovźn sivīl qetildikin[ēavkanī pźwīst e]. Ser vź yekź hemu dinź da ferqa siltan ū ya frenka jī ežkere tź xuyakirin.
Žerź nevbera Ordiya siltan ū frenkan da derdikeve, pźnc sal berdewamdike. Siltan, bi planek mezin wan ji Qudusź durdixe. Di 2'ź īlona 1192'an de di navbera wan de peyman ēźbdibe, gorī wź peymanź siltan Selahedīn ji žer serkeftī derdikeve ū vedigere Žamź. Ser hatina Hacac ya Žamź, siltan diēe pźžiya wī, lź di rź da nexwež dikeve. Selahedīnź Eyūbī di 4'ź adara 1193'an de diēe ser heqiya xwe. Gora qumandar ū siltanź kurd li Žamź, li Camiya Umeyź de tź definkirin. Siltan Selahedīnź Eyūbī (Ji Wefayat el-E‘yana Ībn Xellīkan)
Siltan Selahedīn, bavź 18 zarokan bū, ji van 17'ź wan kur yek jī qīz bū
Kirinźn wī :
1. Žerź dijī ordiya Frenk qezenckir ū yekitiya emirźn misilmanan ēźkir.
2. Sūriyź ū Misirź kir bin hukumdariya xwe. (Her du dewlet alī meshebź da bi hev ra dijminatī dikirin.)
3. Sīnorź hukumdariya xwe ji Kudistanź heta Tunusź, ji Sudanź heya Yemen ū Adenź freh kir. Hukumdariya xwe bi rewžek baž domand.
4. Ew, sultanek adīl bu, ji zulumkaran heznedikir. Qimetek mezin dida fikrź mirovźn derdora xwe. Tu ferq nedikir navbera gelź xwe. Zengīn ū feqīr, esnaf ū arīstokrat wek mina hev didīt. Derź wī ji hemū kesan ra vekirī bu.
5. Di hemū jīyana xwe da tu qīmetek ne dida dewlemendiyź. Wexta ku waliyź Žamź jź ra qonaxek ēźdike ū Sultan qonaxź dibīne, weha dibźje; „Ez nikarim di vź qonaxź da bijīm. Ev qonax layiqī mirovź ku mirina wī nźzik buye, nine. Aliyź din gere armanca me ji bo xizmeta Xwedź be, ne ji bo jīyana kožk ū sera be.“
Wī ji mal ū milkź dinź heznedikir. Tim wiha digot; „mal, milk ū xwelī wek mīna hev in.“ Prens Muhammed Ali dibźje; „Pižtī mirina wī, di berīka wī da 47 Dirhemź wī tenź hebū. Ev ji, ji serweta ku mirovek feqīr dihźle, gelek kźmtir e.“
Mirovźn di bin hukumdariya wī da dijiyan, wī wek mirovek bi žewqet, kiralek bi merhamet ū sultanek adīl dizanibun. Ew ji bo refah ū emnīyeta gelź xwe xebitī. Pistī mirina wī hemū kesźn di bin hukumdariya wī da, žīnek mezin kirin.
Jiyana wī di žer da derbas bu. Di saxī ū nexwežiya xwe da tim li ser pižta hespź xwe bū. Wexta ku jź ra digotin hinek peya be ū bīhna xwe bide, wī bersiva wan wuha dida; „Wexta ku piyź min dighźjin erdź, ez xwe nexwež dihesibīnim.“
Wesīyetź wī :
Sultan Selahaddīn ji kurź xwe Melik el-Zahir re wesīyetź xwe dike ū jź ra weha dibźje: „Ji rźēa Xwedź dernekeve. Ez serfīraziya xwe deyndarź Xwedź me, ji bo vź yekź ez emrź Xwedayź alemīn ji te ra emir dikim. Xwīnź nerijīne ū xwin rijandinź ji xwe ra neke edet. Xwīn rijandin, xwīn rijandinź bi xwe re tīne. Zilma xelqź xwe neke, ji bo emnīyeta mal ū milkź wan bixebite. Nebe kīndarź kesī. Dilź mezina nežkīne, dilź mirovźn ku dibin destź te da ji bo īdarekirina dewletź dixebitin, qezenēke. Em hemu mahkumź mirinź ne. Tu hata ku riza gel qezenē nekī, ya Xwedź nikarī qezenē bikī. Ser vź yekź tźkiliya xwe bi gelź xwe re baž ēźbike. Tobedarź Xwedź be, lewra Ew Kerim ū Qadir e“
Berī cīhata xwe ji derdora xwe ra digot; „Min bi žūrź min ve defin bikin ku bila roja mahžerź tevī min rabe ū li hizura Xwedź ji min re žahidiyź bike.“
Gotinźn ji bo wī :
Imparatorź Alman, pižtī hatina xwe ya Suriyź diēe qebra wī zīyaret dike ū wuha dibź je; „Ez ji bo hatina xweya vir gelek kźfxwežim, ku Sultan Selahaddīn li vir jīyana xwe domandīye. Ew Sultanek bź hempa ū kahramanek mezin bū.“
Berī žerź navbera wī ū Xaēliya, Qumandarź ordiya Xaē Perest Richard (Richardź dil Žźr), ji eskerź xwe ra dibźje; „Di ciyź xwe da bisekinin. Dilź vī žźrī ji dilź žźrź we mezintir e.“ Dīrokvan Dr. Stanley; „Hinek kes wesfź wī zatź mezin nizanin. Bź župhe ew, mirovek xwedī žeref ū bź tirs bu. Dilź wī tijī merhamet bū. Ew mirovek misilman ū di bin emrź Xwedź da bū.“ Tarīh el Muherrīrīn de gelek wesfź wiyź baž tźn rźzkirin.
Dīrokvan Stivatsīn derheqź Sultan de wuha dibźje; „Sultan Selahaddīn quweta dijminźn xwe baž texmīn dikir ū gorī wan planźn žer ēźdikir. Bi sebrek mezin hareket dikir ū žixulź kū dest pź kiriba, heya dawiyź dikudand. Serfīraziya wi girźdayiya sebr ū temūla wī bū“.
Jiyana Selahaddīn Eyubī di žer da debas bu. Lź wī gelek eserźn dīrokī jī dane avakirinź.
1. El Medrese el-Nasir: Li Kahīrź, li mihla El Firafe kźleka tirba Imam Žafii hatiye avakirin.
2. El Medrese el-Kamhīye ū El Medrese el-Hanefi
3. Hanaka el-Salahīyye: Li Taxa Said el- Suade ji bo perwerdekirina dīnī hatiye avakirin.
4. Dīvan el-Istul: Temelź wī teref Sultan Selahaddīn hatiye avźtin.
5. Sur a Iskenderīye: Ev Sur jī li Kahīrź bi emrź wī hatiye inžakirin.
6. Kasr-i Yusuf: Ev Sur jī li bažurź Kahirź li ser bilindayīyek mezin wī daye ēźkirin.
Faīk Būcak, ne tenź siyasetmedar bū. Helbestvan jī bū. Di hemū helbestźn xwe de bang li xort ū keēźn Kurd dikir. Hźviya wī xort būn. Helbesta xwe ya navdar “Sonda Mirinź“ ji bo xorten ku canź xwe yź ezīz ji bo welat feda dikin, li zīndanan jiyana xwe ji dest didin nivīsandi bū.
Faīk Būcak, dema ku helbestźn xwe dinivīsand wź demź žert ū īmkanźn īro weke īro tune būn. Mirov nikarībū tižtźn nivīsandī bi xwe re bigerīne. Faīk Būcak helbestźn xwe źvarź bi dost ū hevalźn xwe didan jiberkirin ū digot ”qīza xalź min, van helbestan baž jiber bike, rojekź ku ez canź xwe ji dest bidim bela ev helbest wenda nebin. Berī žehadeta wī dostekī helbestźn wī bi dengź wī di kasźtekź de tomar kiribūn.
Yarź bixun e sitranź dīlanź.
Dilź min birīn e lź dilovanź.
Min dil da te bejn zirava halanź.
Hey endam bi vejīnī wer e xoybun.
Ji ēīya ū dežt nalin tź ax yarź.
Boy te dilź min jan da birīndarź.
Li warź me derman gulź baharź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Mezra botan warź mīr ū mīrekź.
Mem got, em nevin ēīroka dīrokź.
Tarīya zīndan ronīk e jīrekź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Kanź mezra botan xwazil bi berź.
Mem ēubu warź Zīna evīndarź.
Fesadź wan bu sebebź kederź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Sź Ehmed ū Xecź ēu ser zozanź.
Wekź kevok bu li ēīyay Sīpanź.
Xezal xun berda ser bejn ū fīstanź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Zarok roda ēu ji ber žīpa avź.
Hilanīy e dengź žīna dźw bavź.
Bīr anī Helepēź dil bu wek ževź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Neyar hat boy qirkirina Dźsimź.
Hovītī kirin li Muž ū Amedź.
Xun rijandin li Zīlan ū Qoēgīrź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Boy Kurdistan li ber gule baranź.
Hunandīy e vejīnī ū xoybunź.
Boy Partī Demokrat a Kurdistanź.
Hey endam bi vejīnī wer e xoybun.
Hun Dizanin !
Ji Yźzdanź Dilovan,
Dīyarī Bihužte...
Ew der Kurdistane...
Ava Bihužtź...
Kanīya Zemzemź...
Hebuna li bin Axź...
Zźrź Zer ū Ava Rež...
Kakilźn, Gūz ū Tūyan...
Darźn Rezan ū hwd...
Li Welatź Kurdistane...
Kaniya Neftź, Diherike Cīhanź...
Ēavźn birēīyan, Zur bu...
Ewrź rež, li ser Kurda, rźz bu...
Terorīstźn, bi Cilźn Rež, har bu...
Amerīka ū Ewropa, Hevkar bu...
Pźžmerge, bi Top ū Tifingan, ra bu...
Barzanī, bź xew ma ū Tekožer bu...
Emź, bi avakirina Kurdistan a mezin, dagirkerźn Kurdistan ź, ji ser axa Kurdistan ź, bavźjin der ū dawī li Saltanat ū Heytehola wan bīnin. Emź, komarźn wan, hilžīnin ū desthilatīyźn wanźn gemar, bikin tarītī ya dīrokź...
Xužk ū Bira yźn Hźja !
Ji boy ažītīya Cīhanź, hewceye em, dawī li žež devletźn īro, -Tirkiye, 2-Īran, 3-Żraq ū Kuweyt ź, 4-Surīye, 5-Azarbeycan ū 6-Lūbnanź '', bīnin, Ēend Welatźn Gelźn Arī lź dijīn tevź Nexžź Kurdistan ź bikin ū wekź Īmparatorī ya Medya yź, Kurdistan mezin, ēź bikin. Ū pažź jī, emź Kurdistana Piroz, bikin Kele ya Demokrasī yź...
Di vī pirojź da, Nexižź Kurdistana mezin, digīhī je, Ewropa yź. Hewceye, her Kurdźn, bi xīret ū mźrxas, beždarź, ramana, Kurdistan a mezin be.
Em hźvīnin, partī ū rźxistinźn Kurdistan ź, dest bavźjin, piroje ya Kurdistanek Federe, ya wekź Almanya yź. Ango, li her pźnc perēeyźn Kurdistan ź rista ( sīstema ) Federe, pźk were. Dibź Kurd, bi dagirkerźn Kurdistan ź ra ne, Kurd, bi hevra, devletek Federal, pźk bīne.
Em hźvīnin, zaravayźn Kurdī, Loranī, Goranī, Soranī, Kurmancī, Hewramī, Zazakī ū hwd, di Kurdistanek Federe da xurt ū gež bive...
• Ez, li ser navź Malpera ; www.pdk-xoybun.com ź, www.xoybun.com ź ū li ser navź Partīya Demokrat a Kurdistan - Xoybun ź, bang li kevnežopźn PDK ya 1965 ź ū bang li kesźn Kurdistanī dikim, beždarź PDK-XOYBUN ź bin, em bi hevra, axa Kurdistana pīroz rizgar bikin...
• Dubare, bang li kevnežopźn PDK ya 1965 ź ū li her kesźn Welatparźz ū Kurdistanī dikim, bi endamtī, bežardarź PDK - XOYBUN'ź bin, Partīya xwa ya PDK ź, xurt ū zindī bikin. PDK - XOYBUN, berdewama PDK ya 1965'a ye ū dixwaze, bi zindībuna PDK ź ra, bi avakirina Kurdistana mezin, ruhź Žehīdźn Kurdistan ź, žad bike...
• Ez hźvīmim, partī ū rźxistinźn Kurdistan ź, dest bavźjin, piroje ya Kurdistanek Federe, ya wekź Almanya yź. Ango, li her perēe'yźn (Herem'źn) Kurdistan ź, rista ( sīstema ) Federe, pźk were. Dibź Kurd, bi dagirkerźn Kurdistan ź ra ne, Kurd, bi hevra, devletek Federal, pźk bīne.
• Disa, hźvīmim, zaravayźn Kurdī, Loranī, Goranī, Soranī, Kurmancī, Hewramī, Zazakī ū hwd, di Kurdistanek Yekgirtī ū Federe da, xurt ū gež, bive...
• Ez amademe, bi welatźn Emperyal ra, Peymanek pźk bīnim... Di vī peymanź da, 500 sal, berjewendīya welatźn Emperyal, hebe ū Kurdistan jī, heta hetayź, azad be...
• Eger, welaten Emperyal, ji bo avakirina, Kurdistana Mezin, alīkarī bide me, wź demź, emź jī, 500 sal, qezenca, ser-erd ź ū bin-erd ź, Kurdistanź, ji % 50 yź, bidin wan, welatźn hevkarźn xwe ū emź, 500 sal, Lula Neftź jī, ji wan, welatźn hevkarźn xwe ra, vekin... Emź, ji bo parastina Kurdistanź, ji Artźža Kurdistanź ra, 80 Mīlyon, Dabanēe, Tifing'źn herź Moderin, Rokźt'źn, Antī-Panzer ū Fūze'yźn, Antī-Tīyare ū hwd, ji wan, welatźn hevkarźn xwe, bikirin...
Kengź Kurdekī Were Kužtin, Hun Jī Sź Zarokan Ēźkin ! . .
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, neyarźn Kurda ū dagirkerźn Kurdistanź bi sed salane, Bira, Bav, ū Xužkźn me Kurda bi žiklźn curbecur dikujin. Dibź em dev ji tolhildanź bernedin. Ango hewceye em mafźn xwayź Tol Hildanź bikar bīnin.
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, dema neyarźn Kurda ū dagirkerźn Kurdistanź, Kurdekī kužt, hun jī bi cengawerī tol hilanīn ( heyf hilanīn ) bigirin.
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, kengź Kurdekī bi destź neyarźn netewa Kurd were kužtin, hun jī, di žuna wī kesź žehīd da, sź zarokan ēźkin !...
Gelź Xužk ū birayźn Kurd, dema hun nu dizewicin, an cźvī an jī sźber zarok bīnin dinź !...
Gelź birayźn Kurdźn li Kurdistan ź ū Kurdźn li seranserź Cīhanź, hetanź sala 2113 yź, ango hetanź sed salź kī, bi kźmasī, sź an jī ēar Jin bīnin, ango sź caran an jī ēar caran bizewicin, bila jimara Kurda, li Kurdistanź ū li seranserź cīhanź, zźde be. Dakū em, bikaribin, li hemberź dagirkerźn Kurdistan ź, xwe biparezin ū em li hemberź Teknolojī ya īro wenda nebin !...
Yarź bixun e sitranź dīlanź.
Dilź min birīn e lź dilovanź.
Min dil da te bejn zirava halanź.
Hey endam bi vejīnī wer e xoybun.
Ji ēīya ū dežt nalin tź ax yarź.
Boy te dilź min jan da birīndarź.
Li warź me derman gulź baharź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Mezra botan warź mīr ū mīrekź.
Mem got, em nevin ēīroka dīrokź.
Tarīya zīndan ronīk e jīrekź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Kanź mezra botan xwazil bi berź.
Mem ēubu warź Zīna evīndarź.
Fesadź wan bu sebebź kederź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Sź Ehmed ū Xecź ēu ser zozanź.
Wekź kevok bu li ēīyay Sīpanź.
Xezal xun berda ser bejn ū fīstanź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Zarok roda ēu ji ber žīpa avź.
Hilanīy e dengź žīna dźw bavź.
Bīr anī Helepēź dil bu wek ževź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Neyar hat boy qirkirina Dźrsim ź.
Hovītī kirin li Muž ū Amed ź.
Xun rijandin li Zīlan ū Qoēgīr ź.
Hey endam bi vejīnī ver e xoybun.
Boy Kurdistan li ber gule baran ź .
Hunandīy e vejīnī ū xoybun ź.
Boy Partī Demokrat a Kurdistan ź.
Hey endam bi vejīnī wer e xoybun.
Hezar salź, Dagirkerźn Kurdistan ź, Bav ū Kalź me, bi žiklźn Curbe-cur kužtine. Dema em, Kurdistana mezin, ēź nekin, ewźn hīna, Hezar salźn din jī, me ū Zarokźn me, bi žiklźn Curbe-cur, bikujin. Divź em, dawī li žež devletźn īro, ''1-Tirkiye, 2-Īran, 3-Żraq ū Kuweyt ź, 4-Surīye, 5-Azarbeycan ū 6-Lūbnanź '', bīnin Ēend Welatźn Gelźn Arī lź dijīn, tevź Nexžź Kurdistan ź bikin ū wekź Īmparatorī ya Medya yź, Kurdistan mezin, ēź bikin. Ū pažź jī, emź Kurdistana Piroz, bikin Kele ya Demokrasī yź...
“Sonda me mirin e di riya te de welat.
Yarź bixun e sitranź dīlanź.
Bi Gurzź, Rustemź-Zal kim.
Hun Dizanin !
Ey Žehīdźn, Lor ū Gorī.
Hun, bi xźr hatin. 
Her Bijī, Kurd ū Kurdistan. 
Ev malper, herī bash, bi Avant Browser, tź xuyakirin...
Download !!! 
