PDK - XOYBUN
|
Tiştonek çi ne û çend tiştonek ? Tiştonek çi ne ? Tiştonek (mamik) lîstikên zeka û kêfxweşiyê ne û helbestên gelêrî yên herî kevn tên pejrandin. Wêjenas û helbestnas tiştanokan di beşê helbest de nahesbînin lê dibêjin ew bi helbestkî hatine gotin. Pirtûkên pîroz jî ne helbestin û ew jî wek tiştonekan bi helbeskî hatine nivîsîn. Huner bi xwe ji bo xweşî û dilgeşiyê ye. Pexşan ji helbestê hêsantir e û bêtir digîhe armanca xwe. Lê zimanê helbestê zêde edebî ye û loma jî giran e. Lêbelê zimanê tiştanokan gelek sivik e, loma jî zarok jê fêm û hez dikin. 1 - Tiştanok, miştanok li bin kevirê xiştanok. Ew çi ye ? 2 - Reş e, reş e mîna qîr. Spî, spî mîna şîr. Diçe diçe mîna mîr. Ew çi ye ? 3 - Ez diçim, ew jî diçe. Ez radiwestim, ew jî radiweste. Ew çi ye ? 3 - Xaniyekî gilover û spî, bê pencere, rojin û derî, têde rûniştiye bûkeke zerî. Ew çi ye ? 5 - Tiştekî min heye, binî ax e, navê şax e, serî zêr e. Ew çi ye ? 6 - Kaloyek tê ji deştê, barê striyan li piştê. Ew çi ye ? 7 - Tiştekî min heye, her tim li mal e, geh şîrîn e, geh tal e. Ew çi ye ? 8 - Ga orî, pişkul firî. Ew çi ye ? 9 - Şiyayê bê kevir, deryaya bê av, daristana bê dar, bajarê bê mirov. Ew çi ye ? 10 - Ji şekir şîrîntir e, ji hesin girantir e. Ew çi ye ? ***************** 1. Seydanok, 2.qijik, 3.sîya mirov, 4.hêk, 5.genim, 6.jûjî, 7.ziman, 8.tufek, 9.nex?e, 10. xew ___________________________________ 11 - Apê min ê rû kurkirî, şev û rojê bi dar ve kirî. Ew çi ye ? 12 - Bi pişt e, bê zik e. Bi dest e, lê bê ling e. Bi dev e, bê diran e. Bi çav e, lê nabîne. Ew çi ye ? 13 - Şav tune lê dimeşe. Ling tune lê şop dihêle. Ew çi ye ? 14 - Hildidim digrî, datînim aşt dibe. Ew çi ye ? 15 - Li ser destan dişimite. Dikeve çav dişewite. Ew çi ye ? 16 - Ti?tekî min heye, ez vedikim naçe, girê didim diçe. Ew çi ye ? 17 - Tu bixwî dikeve ber diranan, tu nexwî dibe gul û gulistan. Ew çi ye ? 18 - Tiştekî min heye, dev dirêj e, xwîndirêje, dest davêjimê berdavêje. Ew çi ye ? 19 - Hilindir, bilindir bav ji lawê bilintir. Ew çi ye ? 20 - Her roj diçe dibistanê lê tiştek nizane. Ew çi ye ? ************** 11.derî, 12meşk, 13.derzî, 14.zengil, 15.sabûn, 16.benê solê, 17.dendik, 18.tufek, 19.dû, 20.çente _____________________________________________ |