PDK - XOYBUN
MEM Û ZÎN
Mem ile Zin arasinda yillarinda yasanan ask hikayesi (1450-1451) Yüzlerce yil önce Botan'da Zeyniddin Bey adinda bir hükümdar varmis ve bu güclü Botan Beyi'nin iki güzelligi dillere destan kizkardesi varmis: Zin & Siti Hükümdarin kizkardesleri katildiklari bir Nevroz senliginde, ayni sekilde bu senlige katilan iki genç erkege asik oldular. Bu gençler yörede taninan ve saygi gören iki delikanliydi: Mem & Tajdin. Bu genclerde hükümdarin kizkardeslerine ilk görüste asik olmuslardi. Önce Tajdin sevgilisi Siti ile evlenebilmek icin Bey’den izin ister. Gencleri takdir eden Bey bu evliligi onaylar. Tajdin ve Siti büyük bir törenle evlenirler. Mem ile Zin'in evlenmelerine sira geldiginde, Botan hükümdari Zeyniddin Bey’in veziri Fesat Beko hükümdari Mem ve Tajdin'e karsi kiskirtir. Vezir, Mem ile Zin'in evlenmeleriyle birlikte genclerin Bey'in hükümdarligini cökerterek elinden alacaklari konusunda Zeyniddin Bey'i ikna eder. Bu duruma öfkelenen Bey, ölse de Mem ile Zin'in evliliginin gerceklesmeyecegi üzerine yemin eder.... Mem u Zin dünyanin ölmez edebi eserleri arasinda ön safta yer almistir. Bu dev eser konusuyla Shakespeare'in Romeo ve Juliyet'inin, Fuzuli'nin Leyla ile Mecnun'unun bir dengidir. Mem u Zin'in hikayesi "Memé Alan" adiyla Kürt halki arasinda hayli yaygin ve eskidir. Bu hikaye milattan önceden bu yana halk arasinda söylenen ve mitolojik nitelik kazanan bir destandir. Büyük ozan bu destandan ilham alarak o hikayeyi kendi caginin yasantisina göre somut bir kaliba dökmüs, cagdas bir uslupla yazmistir. Bu suretle hem destani kaybolmaktan kurtarmis, hem de Kürt Edebiyat'ýna ölmez bir eser armagan etmistir. Hani bu eserde Memo ve Zin'in aski etrafinda caginin yasantisini, o zamanin sosyal, kültürel ve idari durumunu da güclü bir maharetle tasvir etmistir. Mem u Zin Hakkarili Seyh Ahmed-i Hani tarafindan manzume olarak kaleme alindi. Dogrulugu, iyiligi, sucsuzlugu, zayifligi ve caresizligi Mem ile Zin’in karakterlerinde, kötülügü, ikiyüzlügü, fitne ve fesatciligi, dalkavuklugu Bekir’in karakterinde toplayan yazarin eseri, Arapca, Farsca, Fransizca ve Rusca’ya çevrildi. Hikaye beyazperdeye de aktarildi. |