PARTIYA DEMOKRAT´A KURDISTAN - XOYBUN

PDK - XOYBUN

GOTINÊN PEŞIYAN DI GRAMATÎKA KURDÎ DE Em li jêr hinek ji wan gotinên pêşiyan, ku di kitêba Mîr Celadet Bedirxan "Gramatîka Kurdî Ğ Kürtçe Grameri" de hatine nivîsandin pêşkeşî xwendevanan dikin. Adetên bav û bapîran, kerik xweştir in ji hejîran Agir xweş e, lê xwelî jî jê çêdibe Ava hêdî hêdî, me ecêb jê dî Axa, bi deh gundên xwe ve, bawer dike Keyxosrowe ______ Bav harsim dixwe, diranên kur disekihin Bê şêx û pîr meçe dîwana mîr ku tu nekevî halê feqîr Berxê nêr li ber du maka ye Bi lavlavê mirov ji ber jina xwe nake der Bira dilî bi dilî bî, tûrê parsê li milî bî Bira rê be, bira dûr be; bira buhûr be; bira kûr be; bira keç be; bira pîr be; bira avis be, bira bi derengî be Buharê pez, havînê rez, zivistanê ez _______ Cêr di riya avê de dişkê ________ Çira nîne ko heta sibehê pêkeve _______ Daran di ser xwe re mebire Dera jina xera ne kiriye hîna ava ye Derew dujminê Xwedê ye Derew sêwî ye Destê bi tenê, deng jê nayê Dilê tirsok sînga gewr nabîne Dinê li dinê, çavê gur li bizinê Dinya bi dor e, ne bi zor e Dinya gulek e, bihn bike û wê bide hevalê xwe Diyarî qesp in, şûndiyarî hesp in Du parên xizaniyê nezanî ye _________ Ew reya te berê xwe dayê, ez hatime Ez hêdî diçim, bela digehe min; ko zû diçim, ez digehim belayê Ez kelê rojekê bim û ne mangê hezar salî bim ___________ Ferxekî şêra, şêr e __________ Gavan ber bi mal e, jina gavan şixulkar e Go ziyaretê: <>. Go: < gelek caran mala te xerab kiriye, lê tu bixwe nizanî>>. Gotina xweş buhara dilan e Gotine rovî: <>. Rovî girî û got: < ne bawer im>> Gundê bê rez, konê bê pez, mirovê dibêje ez û ez, hemî ne tutişt e ________ Heçî li hespê hevalan siwar e, herî peyar e Helaw ji şîrêzê çênabe Her şêrek bi lepê xwe ye Her tişt bi ziravî dişkê, mirov bi stûrî Herçi jar e, li havînê jî sar e Hêştir radibin hev, hêstir û ker bin lingên wan diçin Heta li mirinê, çav li kirinê Heta tu cehenemê nabînî cenet bi te xweş nabî Heya serî sax dimîne, çav ecêban dibîne Heyar dost kêm in, dijminek pir e Heyfa ciwaniyê, pîrî li pey e; heyfa heyveronê, şevereş li pey e. _______ Ji hirçekî du eyar dernayê Ji mêra nav dimîne, ji ga çerm Ji xezalê bezatir nîne, ji rizqê xwe zêde naxwe Jin qeleh e, mêr girtî ye __________ Kar şêr e, wextê dest lê dikî, dibe rovî Keça mîran bi qelenê gavana nayê Ko agir li çiya ket, ter û hişk tev de dişewitin Ko ker ket heriyê, xwedî wê rahêje teriyê Kor çilo li Xwedê dinêre, Xwedê jî werge lê dinêre Ko kela şorbê çû, behayê hesko perêk e ________ Li ser kebaba ve çû, li ser dexdexana keran ve bû Li şera xal û xwarzî; li xwarina, mam û brazî ________ Ma ne xwîn e? Ha ji dest, ha ji zend Mala zarok tê de, şeytan naçe tê de Malê dinê qloçê mêran e Mêr çem e, jin gol e Mêvanê yekî, mêvanî gundêkî Min xelk hîn kir govendê, êdî kesî destê min ne girt Mirov here masiya, qûna wî şil dibe Mirov kuştiyê şêra bit, ne girtiyê roviya Mû bi mû, rihek cêdibe _________ Nan û pîvaz û nexweşî çavreşî ye Ne dixwim savarê ne diçim hawarê Ne gayê min li garanê ye, ne galgala nanê gavên dikim Nû hatin, kevin xelat in _________ Pêlên mayî ji ên buhurtî bêtir in Pezê nêr ji bo kêrê ye _________ Rê reya mirinê be jî, tu her li pêş be Roja xweş ji sibehê de xweş e Rovîkî berdayî ji şêrekî girêdayî çêtir e Royê kiçik lê herikî ji avê mezin lê sekinî çêtir e _________ Serîkî birî nayê kirîn şêr şêr e, çi mê ye çi nêr e şûşa dilan, wekê dişkê, cebar nabe Te daye avê, ha li çongê ha li navê _________ Xwedê yar be, bela şûr dar be Xwîn bi xwînê nayê şuştin, xwîn bi avê tête şuştin ________ Yê ku bi jina xwe nikare ne tu mêr e Yê ku ji jina xwe natirse ne tu mêr e Yek heye, bi sedî; sed heye, ne bi yekî _________ Zêr di zikaka de winda nabe Zêr zane, zor zane Zikê bixwe savarê divê here hawarê * Li hinek heremên Kurdistanê tên gotin: "Zêr zane, zor zane, devê tivinga mor zane."