PDK - XOYBUN
Seyh Said ayaklanmasi
Genç ilini Ergani ilçesini Egil bucagina baglí Piran köyünde 13 Subat 1925´te patlayan silahlar, Kürt tarihinin önemli Serhildanlarindan ( baskaldírílaríndan ) birini haber veriyordu. Seyh Said ayaklamnmasí olarak tarihe geçen bu ayaklanma, arandíklarí ileri sürülen ve teslim edilmeleri istenen on kisinin Piran´a gelen jandarmaya teslim edilmemesiyle patlak verdi. Çogu arastírmací, ayaklanmanín bu olay üzerine erken basladígínda hemfikir. Bu ilk kívílcímín ardínda ayaklanma genis bir alana yayíldí ve ilk üç hafta boyunca Seyh Said kuvvetleri hükümet kuvvetlerine karsi üstünlük sagladílar. Seyh Said´e baglí kuvvetler 17 Subat´ta Genç ilini merkez kazasí olan Darahini´yi basarak vali ve diger yetkilileri tutukladílar. Seyh Said kísa sürede Genç, Maden, Siverek ve Ergani´yi ele geçirip Diyarbakír´a yürüdü. Bir baska grup da Varto´yu alíp Mus´a yöneldi. Terorîst, TC Hükümetî, 21 Subat´ta Kürt illerinde síkíyönetim ilan etti. Ancak ordu birlikleri 23 Subat´ta ayaklanmacílar karsísinda gerileyerek Diyarbakír´a çekildi. Bir gün sonra da Elazíg Kürt direnisçilerinin eline geçti. Îsgalci ve Terorîst TC devletî nîn baskentî Ankara karísmístí : Mustafa Kemal, mart basinda, Basbakan Fethi Bey´in (Okyar)istifasíní istedi. Hükümetin istifa etmesi üzerine, 3 Mart´ta basbakanlík görevi Ismet Pasa´ya (Inönü) verildi. 4 Mart´ta Meclis´ten güvenoyu alan hükümet, ayní gün Takrir-i Sükun Kanunu´nu çíkarttí. Ilk yíl yürülükte kalmak üzere çíkartílan bu yasa hükümete olaganüstü hal yetkileri taníyordu. Seyh Said güçleri 7 Mart´ta Diaybakír´í kusattílar. Ancak kenti ele geçiremeden geri çekilmek zorunda kaldílar. Serhildan ( Ayaklanma ) bölgesinde genis çaplí asker yígínagí yapíldíkdan sonra, Îsgalci ve Terorîst TC devletî nîn ordu birlikleri 26 Mart´ta karadan ve havadan taarruzu baslattí. Artík üstünlük Îsgalci ve Terorîst TC devletî nîn güçlerinin eline geçiyordu. Nisan ayí ortalarínda Seyh Said Varto yakínlarínda, baskaldírínín öteki önderlerinden Seyh Serif de Palu´da Îsgalci ve Terorîst TC devletî nîn ordu birliklerine yakalandi. Îsgalci ve Terorîst TC devletî nîn, Sark Istiklal Mahkemesi´nin verdigi karar üzerine Seyh Said 47 arkadasiylan beraber Dîyabakirda 29 Haziran 1925´te idam edildi. Palu´da dogan Seyh Said, Seyh Septi´nin torunu ve Seyh Mahmut´un ogluydu. |
Fermo, li vir mizeke ! 
