JIN HENE, JINKOK HENE
JIN HENE, JINKOK HENE
Cihan bûye zivistan
Rê û biwar rawestan
Berf û baran û bahoz
Hawîr bûye terpetoz
Çûk nikarin derkevin
Teba nema dilivin
Rê winda kir çîqê resh
Di wê roja pir nexwesh
Cihan li ber tarî bû
Ew nizanî diçî kû
Bi bez diçî, dil bi kul
Per û terî hemî shil
Ji ber serma Sibatê
Xwe avête ber latê
Pir tarîye, bû dereng
Di shikeftek resh û teng
Çîqê reshê pir bi rû
Xwe avête hindirû
Ket hêlîna kevokê
Xwe berdaye ser çokê
- Kevokê kir qire-qir
Pepû, ji ku hatî vir ?
- Ba, bahoz tên bi gij-gij
Cihan tevde bûye mij
Ez hatime mala te
Xwe daye ber pala te
Ej î wekî te teba
Gerek bêjî: merheba
Van çend rojan Sibate
Tim namênim li ba te
Ezê herim mala xwe
Bighêm cem hevala xwe
Lê kevokê bi xeyd go:
Na heyra, na, de o, to !
Îshev raze, sibê zû
Here bêka diçî kû ?
Ez bi tenê jina bî
Hêlîn tenge, nîne cî
Nêr hemî dest dirêjin
Xelkê siba çi bêjin ?
Dost û mirov û neyar
Wê bê: bûne dost û yar
Ne wek hevin per û post
Em nikarin bibin dost
Lê çîq per gihandin per
Hinek bala xwe da ser ;
Bi evînî jêre got:
Heta dil û ciger sot
Ejî wek te xwedî per
Zivistane, bê mefer
Heçî mê ne, dilovan
Ez li te bûme mêvan
Ey kevoka cowan per !
Kî mêvana dikî der ?
Bere bishkî bayê resh
Belkî cihan bibî xwesh
Navêm li cem te razim
Xatir ji te dixwazim
Ezê herim mala xwe
Herim cem hevala xwe
Cawa lashê wê germ bû
Dilê wê pêre nerm bû
Ezê bêjim guh bidê
Mêvan mêvanê xwedê
Lê berê xwe mede min
Cawa hebî qelse jin
Hinek dûrî min here
Berê xwe jî bighere
Oh, de çine evên nêr ?
Li ser me xwe dikin shêr
Heçî mêrin tolazin
Li pey jinan dibazin
Ev shikefta me wek dêr
Ez paqijim weke zêr
Gotin çend gotinên tewsh
Bi herdiwan xwesh bû rewsh
Çîqê reshê bê fedî
Ji nû riya xwe tê dî
Perên xwe berdane ser
Wî kishandin çend keser
Go: shêrînî, kevokî
Xuyadikî zarokî
Ev cihana pir mezin
Ne serî û nejî bin
Mishte ji evîn û jîn
Hebûn çiye, bê evîn ?
Jin çiye ko nebî mêr,
Ko xerc ne bî çiye zêr ?
Rewsha jînê mêr û jin
Herdû hevdî dimijin
Em ronîya vê jînê
Sazin ji bo evînê
Mêr û jin ko bighên hev
Li dil ronî dibî shev
Bihîstine Mem û Zîn
Kîne Ferhad û Shêrîn ?
Eger nasnakî evîn
Xec û Siyamed bixwîn
Ew qas li min mebe leç
Bixwîne ka çilo Xec ?
Dil ji kul û xeman misht
Di evînê wê xwe kusht
Ez Memê me û tu Zîn
Ez Ferhad û tu Shêrîn
Ez Siyamed tu jî Xec
Çi jinbî û çi jî keç
Ey kevoka per heshîn
Heç î nêrin, Ciger-xwîn
Mêr çiyakî pir paqij
Lê jin li ser bûye mij
Ez ne dînim, ne gêjim
Bi kurmancî dibêjim :
Sergo nadin ser bana
Jin guh nadin mêvana,
Ev pirtikên xwesh û nerm
Ku nekshênin hilma germ
Çi hêjaye jîna te
Ko nekshênim bîna te
Siba wê bibî bihar
Teba dibin dîn û bar
Serxwesh dibin ker û gur
Bi zûr-zûr û bi zir-zir
Bi wan xwesh bin dem û çax
Hawîr dikin ox û ax
Bi wan shêrîn dibî jîn
Dilan dadigrî evîn
Pey hev kevin jin û mêr
Yan jî heçî mê û nêr
Tilûr bikin qishte-qisht
Lash ji evîn dibî misht
Çiqas paqij bî wek zêr
Mê nîne dil nedî nêr
Gerek hebî hespê nêr
Çavên te jê bibin têr
Perên xwe têxin nav hev
Çi bi roj û çi bi shev
Ji hev bistênin germê
Ji xwe bavêjîn shermê
Xwe têxî ber dilê wî
Birevênî kulê wî
Bi we pir xwesh bibî jîn
Tijî bibin ji evîn
Ejî nêrim, tijî mê
Serma me kusht bi germê
Emê hevdî kedîkin
Çêlîkên xwe xwedî kin
Ew kevoka jinebî
Zû fireh kir jêre cî
Çeng û per lê shikestin
Herdû bi hevre mestin
Kete nav lingan terî
Dibin çavan lê nêrî
Pê xwesh bûye gelek jîn
Dil dagirtî ji evîn
Cihan pir pê bûye xwesh
Xwe siparde çîqê resh
Pishtî ko roj çû ava
Ew bûne bûk û zava
Derbas bûn ew demên sar
Sibat çû û bû bihar
Gul û kulîlk çûne der
Cihan bûye kesk û zer
Her kes rû gesh bi jînê
Dilbijokên evînê
Teba hawîr digerin
Tilûr bilind difirin
Candar hemî bi shadî
Divên gerdanazadî
Çîq û kevok bûne cot
Wek destûra xwedê got
Geh bi roj û geh bi shev
Dane hevdî lêv û dev
Ji nishka ve dîn rokê
Qolinc hatin kevokê
Hêkên wê ku bûne hesht
Ji nû li ser wa rûnisht
Bi ser wan de bû pisîk
Heta ko bûne shêlîk
Lê dî ko reshin wek çîq
Ji nû kire shîqe-shîq
Kire gazi go: hewar !
Firi jor u hate xwar
Kire qir u shiqe-shiq
Xwe avête riwê çiq
Çîq serê jêre danî
Kevok dîsa çu banî
Dîsa bi hêrz hate xwar
Reben, ji ber qare-qar
Çend êrîsh anîne ser
Li wê navê xwesh bu sher
Çîq jêre go: diya min,
Çiye kêmasîya min ?
Go: ev çiqê resh u pis
Te wêran kir li min lîs
Ez paqij bûm weke zêr
Te ji banî anim jêr
Min nav nanibûn ser xwe
De wer rêkê jê derxe
Ezê çi bêjim xelkê ?
Wê nebêjin: te ji kê
Wergirtine ev çêlîk
Ne pîroz bî ew kêlik,
Ko, tu hatî mala min
Xwe avête tala min
Bi vi serê tey mezin
Ez jitere nabim jin
Çîqê qurpiz go: tifî
Bê li bextê jina bî
Ma kes karî li dinê,
Bi zor bazdî ser jinê ?
Bi te ez bûbûm shekir
Îro dibêjî: siktir !
- Ez kevokim per sipî
Keç bim yan jî jinebî
Ez paqij bûm weke zêr
Ez neghame kesê nêr
Ji bazî re nego: fîq
Çawa bibim jina çîq ?
Bixwe ket û kir hewar
Çêlîk tev avêtin xwar
Ji nû rabûn hêrzên çîq
Bi ser de kir shîqe-shîq
Êrîsh birê bi nikil
Lê pir kirin xem û kul
Bi xeyd ji kevokê re got:
Te hinavê mi tev sot
Ey kevoka jinebî !
Tilûr çi resh, çi sipî
Hemî j i yek bavî ne
Meger bej û avî ne
Sipî û resh û belek
Di jînê de hemî yek
Shasha mela û keshe
Yek sipîye, yek reshe
Lê herdû jî olperest
Xwedî destûr, xwedî rist
Mî ya sipî, mî ya qer
Weha renge ga û ker ...
Sheb sipî ye, reshe misk
Berf sipî ye reshin bisk
Roj sipî ye reshe shev
Resh û sipî weke hev
Rengê teba hezarin
Bê pîvan û jimarin
Kesk û sipî, sor û zer
Li jor dibin qozeqer
Em tev ji vê axê ne
Xwej min çêtir mebên e
Kevokê go: çîqê resh
Pir çilekî wek kelesh
Resh û sipî ne wek hev
Kengî roj dibî wek shev ?
Reshik tev bê ewle ne
Li ber destan kole ne
Tên kirîn û firotin
Weke êzing û rotin
Çîq go: na, na, tu shashî
Di vir de pir li pashî ;
Reshin hene serbestin
Sipî gelek bindestin
Lê tev karker û cotar
Dibin kolê koledar
Mirov hemî weke hev
Tevlî candar dibin tev
Candar hemî xwarinxwer
Hinek hene bîrewer
Mirov xwedî zimanin
Ji me çêtir dizanin
Pêsh ve diçin dem bi dem
Li pash mane tenê em
Kevokê go: bese, bes !
Shikeft li min bû qefes
Dev ji felsefê berde
Te naxwaz im mi berde
Çîq go: kevoka sipî
Evin weynê jinên bî
Resh paxerin, sipî, zêr
Niha bûne jin û mêr
Eger qanûnek hebê;
Divê tu pey min de bê
Jin tim darê shikestî
Jêre nîne serbestî
Go: bi serê tey mezin
Ez ji te re nabim jin
Jehrê têxim vî dilî
Ezê li te kim gilî
Herdû firîn çûn ezman
Çun dîwana Suleyman
Çîrok li civatê got
Dilê tevan kir bizot
Lê wezîrê wî yê kurd
Go: ey shah û Yezdîgurd !
Bere herdû bifirin
Emê li wan binerin
Ka raste herdû wek hev
Raste ro jî weke shev
Herdû rabûn xwesh firîn
Li ezmana xwesh gerîn
Çîqresh dema hate xwar
Xwe avête ber dîwar
Lê kevok hat ji ezman
Çû ser destê Suleyman
Wezîr gotê: ezbenî,
Ezê bêjim, ne kenî :
Herdû ne babetên hev
Ro jî nabî wekî shev
Çîqê reshê kesnedî
Ne wek kevoka kedî
Ev kevoka dilovan
Tê ser destê Suleyman
Nej bo resh û sipîtî
Ji bo hovî, kedîtî
Jêre navê xeberdan
Kevok jê hate berdan
Çîq gote mîrê cina
Guh mede weynê jina .
Li nik çîqê teyê resh
Çîrokek heye pir xwesh;
Ferman bike bibêjim,
Da zanibî ne gêjim
Ne kin û ne dirêje
Suleyman go: de bêje
Go: xortekî ser bilind
Keçek anî wî ji gund
Ro çû ava, bûye shev
Bûk û zava gihan hev
Berî herdû bibin cot
Wan ev ji hevdî re got :
Jêre da sozek mezin
Ez dest nadim jinek din
Xwedê çêkir jinik mir
Gorna wê li pala gir
Mêrik li ser wê girî
Lê wê çi bêjin mirî ?
Eger salek, eger do ;
Xwedê ji Cibrîl re go:
Rabe here vê shevê
Biner ji min çi divê !
Cibrîl sivik hate bal
Te çi divê ey heval !
Ger te divê zîna xwe
Bidê nîvê jîna xwe
Ezê ji bo te rakim
Dilê te û wê shakim
Mêrik pêre çû rayê
Nîvê jîna xwe dayê
Deng bat ji gornistana
Cibrîl rabû ezmana
Mêrik dicî de bû kal
Jinik rabû wek xezal
Kalê reben berde çû
Lê ew dûrî wî dibû
- Pitê, ez mêrê te me
Li ser wê soza xwe me
Bû tiq-tiqa wê, kenî
Go: bes kalê dev genî
Ez a gewra çav xezal
Çawa bikim evê kal ! ?
Kalê reben, bê mefer
Wî êrîshek bire ser
Li wê navê bû hewar
Ji wêde bat yek siwar
Lê xortekî gelek rind
Bejn û bala wî bilind
Dest avête destê wê
Avêt ser pishta hespê
Siwar jinik bir û çû
Kalê, tifek daye rû
Cibrîl hate serê gir
Weke berê dey lê kir
Ha, ka jina te ya bash
Xwedê shashe, yan tu shash
Go: ez kolakî ser resh
Xwedê çibkî ewa xwesh?
Cibrîl gotê: kalê dîn
Jîna xwe jê tu bistîn
Mêrik dîsa wilo got
Dî ko dîsa bûye xort :
Ey padîshahê ser text
Li cem jina nîne bext
Dil bi kul û bi derdim
Çawa jina xwe berdim ?
Bersiv dayê zû kevok
Hin jin hene, hin jinkok
Destûr bide kevokê
Ejî bêjim çîrokê :
Hebû keçek gewr û rind
Bûbû çîrok li nav gund
Xortek rabû dest bi dest
Qelen da û keçik xwest
Pishtî ko roj çû ava
Gihanhev bûk û zava
Herdiwa sûnda mezin xwar
Ji kesî re nabin yar
Li wan demên pir dirêj
Derbas bûne bê sergêj
Mêrik rojekê bi lez
Berê xwe da nava rez
Tiving li ser milê wî
Tishtek kete dilê wî
Ka ez wê bixapênim
Da rastiyê bibênim
Tebak li wê çolê kusht
Derpê di xwînê de hisht
Nava lingan kire xwîn
Hate malê dil bi shîn
Çawa jina wî ew dî
Kire qêrîn, da girî
Mêrik kete nav ciya
Jinik rûnisht ber piya
Go: ka bêje çi bûye,
Birîn çiye, li kûye ?
Go: min yeke neçê kir
Min tebakê xwe jêkir
Jina wî ya pir ciwan
Jêre wê got: dilovan ,
Li ser soza xwe me ez
Tu kes naçî li nav rez
Jinik kete qomana
Weke tavên barana
Sed dihat û sed diçûn
Çawa çêkim ewlebûn ?
Ewlebûnê ku çêkim
Divê pozê xwe jêkim
Rabû çû odake dî
Wê gûzanek li wir dî
Pozê xwe wê zû birî
Zor da hewar û girî
Mêrik sivik rabû, çû
Li ser qadê dî kepû
- Pitê, min derew dikir
Go: te ya xwe bi mi kir
Wî pozekî sade zêr
Çêkir mane jin û mêr
Guh mede vî çîqêresh
Çîroka mij te ra xwesh
Ji civatê re go: mîr,
Ev wezîrê mi pir jîr
Go: bi serê bavê min
Hew tu jêre dibî jin
Cegerxwîn
Fermo, li vir mizeke ! http://www.xoybun.com/extra/slide/Unbenannt-2.swf
http://www.xoybun.com/gallery/albums/PDK-XOYBUN/Nexise_Kurdistana_Piroz_xv1.jpg
http://www.xoybun.com/gallery/albums/PDK-XOYBUN/Nexise_Kurdistana_Piroz_xv2.jpg
Mafê Kopîkirin &kopîbike; PDK-XOYBUN; wiha, di xizmeta, Kurd û Kurdistanê daye : Pirojeya Kurdistana Mezin, Pirojeyên Aborî û Avakirin, Pirojeyên Cand û Huner, Lêkolîna Dîroka Kurdistanê, Perwerdeya Zimanê Kurdî, Perwerdeya Zanîn û Sîyasî, Weþana Malper û TV yên Kurdistane. Tev maf parastî ne. Weþandin:: 2002-12-06 (10544 car hat xwendin) [ Vegere ] | PRINTER |